ការយល់រឿងរូប

ការយល់រឿងរូប បញ្ចក្ខន្ធ ប្រែថា ខន្ធ ៥ (បញ្ច=៥ + ខន្ធ=ក្រុម, កង, គំនរ) ហៅបែបខ្លីគឺ រូប វេទនា សញ្ញា សង្ខារ វិញ្ញាណ ។ ————————– សូមនិយាយអំពី រូប…

លោកសញ្ញង្កិតសំខ្យា

លោកសញ្ញង្កិតសំខ្យា អត្ថបទមួយនេះនឹងជាប្រយោជន៍ដោយត្រង់ដល់អ្នករៀនបាលី ចំពោះប្រិយដែលមិនបានរៀនបាលី ក៏គួរស្វែងយល់ដែរ ព្រោះជាវិជ្ជាការក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា ។ សំខ្យា គឺសព្ទសម្រាប់រាប់ ក្នុងភាសាទូទៅចែកជា ២ ប្រភេទគឺ– បកតិសំខ្យា(cardinal number) គឺការរាប់ធម្មតា ឧ. មួយ ពីរ បី ….។ល។– បូរណសំខ្យា(ordinal…

មនុស្សចូលទៅកើតក្នុងពោះម្ដាយតាមផ្លូវណា?

Milinda’s Questions(1) “ព្រះនាគសេន” ជាភិក្ខុដែលមេធីជនក្នុងពុទ្ធសាសនមណ្ឌលទូទាំងសកលលោកស្គាល់តាមរយៈគម្ពីរ “មិលិន្ទបញ្ហា” ជាកំពូលភិក្ខុក្នុងការឆ្លើយសំណួរខសង្ស័យរបស់ព្រះបាទមិលិន្ទ ស្ដេចជនជាតិក្រិចដែលចូលមកត្រួតត្រាឥណ្ឌា ។ ព្រះអង្គសព្វព្រះទ័យក្នុងការជជែកបញ្ហាទស្សនវិជ្ជា ព្រមទាំងបញ្ហាជ្រៅៗ ក្នុងសាសនា ទ្រង់តែងធ្វើដំណើរទៅកាន់ទីកន្លែងនានា រួមទាំងវត្តអារាមក្នុងពុទ្ធសាសនាផងដែរ ហើយទ្រង់សួរប្រស្នាដេញដោលរហូតដល់ព្រះសង្ឃត្រូវគេចបោះបង់ចោលវត្ត…..ប្រវត្តិរឿងរ៉ាវមិលិន្ទបញ្ហា មានអ្នកប្រាជ្ញសំខាន់ៗ ក្នុងលោកបានបញ្ចេញទស្សនៈទុកគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ជាច្រើន ប៉ុន្ដែខ្ញុំសូមស្លេះរឿងនេះទុកមួយអន្លើសិនចុះ…… ខ្ញុំសូមលើកយកសំណួរខ្លីៗ របស់ព្រះបាទមិលិន្ទមកឱ្យប្រិយមិត្តបានអានកំសាន្ដអារម្មណ៍ខ្លះ ដូចតទៅនេះ-…

សន្ទនាគ្នាបែបបណ្ឌិតនិងបណ្ឌិត

Milinda’s Questions(2) “សូមសន្ទនាគ្នាបែបបណ្ឌិតនិងបណ្ឌិត !”នេះគឺសំណូមពររបស់ព្រះនាគសេនចំពោះព្រះបាទមិលិន្ទ ប្រិយមិត្តដែលធ្លាប់បានអានគម្ពីរនេះ ប្រាកដជាអាចស្រមៃឃើញទិដ្ឋភាពនៃការជួបសន្ទនាគ្នារវាងអ្នកប្រាជ្ញទាំងពីរថា មានភាពគគ្រឹកគគ្រេងយ៉ាងណា កាលម្ខាងៗ សួរដេញដោលតបតទៅវិញទៅមក មានសំឡេងសាធុការពីសេនាមាត្យមុខមន្ដ្រីនិងភិក្ខុសង្ឃគាំទ្រគ្នាទៅវិញទៅមក សូមប្រិយមិត្តនឹកស្រមៃដល់ទិដ្ឋភាពសំឡេងឈូឆរបែបក្នុងរដ្ឋសភាអង់គ្លេសជាតួយ៉ាងអាចមានភាពស្រដៀងគ្នាខ្លះ? ។ ព្រះបាទមិលិន្ទស្ដេចយាងទៅជួបព្រះនាគសេនគ្រាដំបូងក្នុងពេលថ្ងៃត្រង់ ហើយទ្រង់សួរបានសំណួរ ៣ ខ គឺខទី១ សួរឈ្មោះ, ខទី២ សួរវស្សា,…

ព្រះពុទ្ធបង្រៀនងាយៗ

ព្រះពុទ្ធបង្រៀនងាយៗ សោះ ! មិនបាច់មានពិធីកម្ម មិនអស់លុយកាក់ មិនបាច់ទៅស្វែងរក មិនបាច់អស់ពេលធ្វើដំណើរទៅរក វមាននៅនឹងខ្លួនយើងគ្រប់ខណៈរបស់ជីវិតទោះបីយើងយកមកប្រើឬមិនប្រើ វាក៏មានដំណើររបស់វាជានិច្ច “ខ្យល់ដង្ហើមចេញ-ចូល !” នេះហើយព្រះអង្គយកមកបង្រៀនយើងព្រះពុទ្ធយកមកបង្រៀនយើងដើម្បីលះបង់ហេតុឱ្យមានទុក្ខ ហេតុឱ្យមានទុក្ខ មានអ្វីខ្លះ? រាប់មិនអស់ យើងខំហាត់លះបង់វាឬនៅ ?លះបង់ហេតុឱ្យមានទុក្ខបានប៉ុនណា សេចក្ដីសុខក៏នឹងកើតឡើងប៉ុណ្ណោះ ហាត់មើលខ្យល់ចេញ-ចូល គឺការលះបង់ហេតុឱ្យមានទុក្ខ…