បណ្ឌិតថោកព្រោះអ្វី ? សូមជូនព្រះគុណម្ចាស់និងប្រិយមិត្តសម្រាប់ពិចារណា ….កាលបានអានបុរាណភាសិតនេះហើយ តើព្រះគុណម្ចាស់និងប្រិយមិត្តឃើញបណ្ឌិតខ្លះក្នុងសង្គមយើងដូចអត្ថន័យដែលលោកពោលទុកនេះដែរឬទេ ? ————————- मुळ्हसिस्सोपदेसेन, कुनारीभरणेनच।खलसत्तूहिसंयोगा, पण्डितोप्यवसीदति॥ မုဠ္ဟသိသ္သောပဒေသေန၊ ကုနာရီဘရဏေန စ။ခလသတ္တူဟိသံယောဂာ၊ ပဏ္ဍိတောပ္ယဝသီဒတိ။ Muḷhasissopadesena, kunārībharaṇena ca;Khalasattūhi saṃyogā, paṇḍitopyavasīdati. មូឡ្ហសិស្សោបទេសេន,…
សំយោជន៍ ១០
វិថីចិត្ត (២)
វិថីចិត្ត (២) ១- ពេលទទួលដឹងអារម្មណ៍នីមួយៗ តើចិត្ដមួយដួងៗដែលកើតឡើងទទួលអារម្មណ៍នោះ មានដំណើរការយ៉ាងណាដែរ? ២- ការទទួលផលកម្ម(កម្មវិបាក)ដែលជាសកម្មភាពនៃកាយ-វាចា-ចិត្ត ដែលបានប្រព្រឹត្តកន្លងរួចទៅហើយនោះនៅកន្លែងណា? ៣- ចិត្ដសេពសោយបុណ្យ-បាបកើតឡើងនិងបង្កប់ជាប់ជាមួយយើងទុកនៅត្រង់ណា? ការសិក្សាស្វែងយល់អំពីវិថីចិត្តនឹង ១- ជួយឱ្យយល់អំពីតួជីវិតមនុស្សសត្វកាន់តែស៊ីជម្រៅ ២- ជួយឱ្យយល់រឿងផលនៃកម្មកាន់តែច្បាស់ឡើង ៣- ជួយបង្កើនបញ្ញា ៤- ជួយបង្កើនសទ្ធាទៅលើគោលការណ៍ពុទ្ធធម៌…
ពិធីពុទ្ធាភិសេក
អាទិសង្កេត (២)
អាទិសង្កេត (២) ដូចខ្ញុំបានពន្យល់ក្នុងផុស្ដមុនថា អាទិសង្កេត គឺការយកអក្ខរៈខាងដើមនីមួយៗ នៃគោលធម៌ណាមួយដែលខ្លួនយើងចាំគោលពេញលេញបានរួចហើយ យកមកសម្រាប់ចាំជាប្រយោជន៍ស្រួលងាយដល់ការប្រើប្រាស់តាមត្រូវការ ។ សូមលើកយកបទកវីនិពន្ធរឿង “អរិយទ្រព្យ ៧ ប្រការ, noble treasures” ដែលលោកនិពន្ធទុកជាគាថាដោយប្រើវិធីអាទិសង្កេត មកជូនសម្រាប់ប្រិយមិត្តទាំងអស់ម្ដងទៀតចុះ ។ ពាក្យថា គាថា ក្នុងទីនេះ…
អាទិសង្កេតគឺជាអ្វី ?
ឥតិបិសោរតនមាលា ១០៨
ខ្ញុំឃើញខ្មែរអ្នកកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនាពូកែសូត្រធម៌ណាស់ សូត្របានច្រើន ខ្ញុំចេះតែទាល់ធម៌គេរឿយៗ ជាពិសេសមានធម៌ជាពាក្យកាព្យដែលតែងថ្មីៗ កន្លែងណាទាល់ក៏អង្គុយស្ងៀមតាំងចិត្តស្ដាប់គេសូត្រ ខ្ញុំទាល់ហើយក៏មិនខំរៀនទៀត ព្រោះខ្ញុំមានហេតុផលផ្ទាល់ខ្លួន ខ្ញុំចង់ចាំតែបាលីដែលជារបស់ដើមសុទ្ធ ដែលពុទ្ធបរិស័ទគួរជួយចាំទុកមិនឱ្យលើលខ្វះឬខុស….. ពុទ្ធគុណ-ធម្មគុណ-សង្ឃគុណ ឬហៅថាធម៌ “ឥតិបិសោ” ជាធម៌ដែលពុទ្ធសាសនិកទូទាំងពិភពលោកចេះសូត្រ ហើយបុរាណាចារ្យបានយកអក្ខរៈនីមួយៗក្នុងធម៌នេះ មកតែងជាឆន្ទភាសាបាលីគ្រប់ទាំង ១០៨ អក្ខរៈ ហៅថា “ឥតិបិសោរតនមាលា” ប៉ុន្ដែគ្មានអ្នកណានាំគ្នាយកមកសូត្រទេ…
គរុ (គ្រូ)
យើងរាល់គ្នាសុទ្ធតែបានឆ្លងកាត់ស្នាដៃគ្រូដែលជាអ្នកមានចំណែកក្នុងការលុញនិងសូនចិត្តគំនិតរបស់យើងខ្លះៗ មកហើយសូមជូនផុស្ដនេះជូន “ជាពិសេស” ចំពោះប្រិយមិត្តដែលជាលោកម្ចាស់គ្រូ លោកគ្រូ អ្នកគ្រូទាំងឡាយពាក្យថាគ្រូជាពាក្យដែលហាក់ដូចជាសាមញ្ញបំផុតក្នុងអារម្មណ៍របស់យើងរាល់គ្នាតើពាក្យនេះមានន័យយ៉ាងណាដែរ?——————-ប្រភពនៃពាក្យ (មានអង្គប្រកបអ្វីខ្លះ?)គរុ (បុំ.) ប្រែតាមព្យញ្ជនៈថា អ្នកស្រោចស្រពសេចក្ដីស្រឡាញ់ក្នុងពពួកសិស្ស ប្រភពនៃពាក្យៈ ១. √គិរ (ធាតុ = ខ្ជាក់, ស្រោច) + ឧ(អ៊ុ) បច្ច័យ,…