Month: May 2018

អាចពិបាកយល់បន្ដិចណា ? ប៉ុន្ដែបើខំស្វែងយល់ អាចជាជំនួយឱ្យងាយយល់ពុទ្ធសាសនាបានល្អឡើង និងនៅពេលបានស្ដាប់អ្នកណាមួយនិយាយរឿងនេះ នឹងធ្វើឱ្យកាន់តែយល់បានងាយឡើងព្រោះធ្លាប់បានអានមកហើយ សូមអញ្ជើញស្វែងយល់បង្កើនបញ្ញាដូចតទៅនេះ បញ្ញត្តិ ២ និងបញ្ញត្តិ ៦ (ការកំណត់ហៅ ឬអ្វីមួយដែលត្រូវកំណត់ហៅ, ការកំណត់តែងតាំងត្រាទុកសម្រាប់ឱ្យដឹងរវាងគ្នានិងគ្នា – Paññatti: designation; term; concept) ១….

ខេមរភាសា “ពាក្យ” ដោយ ច. ឈុំ

បុត្រដែលគ្មានប្រយោជន៍ ថ្ងៃស្អែក (១៣ ឧសភា) ជាថ្ងៃមាតា (mother’s day)សូមជូនបុរាណភាសិតជាគតិសម្រាប់កូនៗទាំងឡាយ និងបូជាគុណមាតាក្នុងលោកទាំងអស់ភាសាបាលីខាងក្រោមនេះសរសេរដោយតួអក្សរខ្មែរ ថៃ ភូមា ទេវនាគរី(ឥណ្ឌា) រ៉ូម៉ាំង តាមលំដាប់សូមពិចារណាឆន្ទដែលបុរាណបណ្ឌិតបាននិពន្ធទុកដូចតទៅនេះ————————-កឹ តេន ជាតុជាតេន……. មាតុយោព្វនហារិនាអារោហតិ ន យោ សក-….វំសអគ្គេ ធជោ…

ភិក្ខុ វជិរប្បញ្ញោ គូ-សុភាព “ច្រណែន Jealousy”

តបក្នុងបាទខាងដើម សុន្ទរីយារម្មណ៍របស់ប្រាជ្ញកវីផ្នែកសទ្ទសាស្ដ្រមានមកតាំងពីបុរាណកាល ដូចបទនិពន្ធដែលលោកបានបន្សល់ទុកក្នុងគម្ពីរផ្សេងៗ ជាច្រើនឱ្យយើងបានសិក្សាស្វែងយល់ ។ ក្រៅពីបទនិពន្ធដែលជាធម៌អាថ៌ ឬគតិវចនៈផ្សេងៗ ពេលខ្លះលោកបាននិពន្ធអ្វីៗដែលមិនតឹងតែងក្នុងអារម្មណ៍ខ្លាំងពេក ដើម្បីជាការបន្ធូរបន្ថយអារម្មណ៍ឱ្យកំសាន្ដសប្បាយ ដូចបទនិពន្ធដែលខ្ញុំនឹងលើកយកមកជូនប្រិយមិត្រអានកំសាន្ដខាងក្រោមនេះ បទនិពន្ធឆន្ទបែបនេះ មានឈ្មោះថា “តបក្នុងបាទខាងដើម=អាទិបាទោត្តរ” (អាទិ=ខាងដើម, បាទ=បាទ, ឧត្តរ=ពាក្យតប) បានសេចក្ដីថា ក្នុងបាទខាងដើមលោកនិពន្ធជាចម្លើយ ចំណែកបាទខាងចុងជាសំណួរ មានតួយ៉ាងដូចតទៅនេះ…

គ្រាន់តែឮឈ្មោះថាដើម “ភ្លៅនាង” គេនឹកឆ្ងល់ភ្លាម ចង់ដឹងប្រវត្តិដើមនេះថា តើរឿងរ៉ាវដូចម្ដេច បានជារុក្ខជាតិនេះមាននាមពីរោះម្ល៉េះ ? បើសង្កេតពីរូបភាពនៃដើមនេះវិញ គេឃើញថា មានដើ​ម​នោះ​ត្រសូល​ស្អាត​ ពុំសូវមានថ្នាំងឬភ្នែករដិបរដុបទេ ឯសម្បុរសម្បកទៀតសោត ក៏សស្អាត នាំឲ្យនឹកថា ៖ ប្រហែលជាបុរាណលោកប្រដូចដើមនេះ ទៅនឹងសាច់ភ្លៅរបស់ស្រីណាមួយហើយមើលទៅ ។ ដើម្បីដោះស្រាយសេចក្ដីឆ្ងល់នេះ ក្រុមជំនុំទំនៀមទម្លាប់សូមជូនឯកសារមួយ…

ភាវនា ២ (ការចម្រើន, ការធ្វើឱ្យកើតឱ្យមានឡើង, ការហ្វឹកហាត់អប់រំចិត្ត – Bhāvanā: mental development)១. សមថភាវនា (ការហ្វឹកហាត់អប់រំចិត្តឱ្យកើតសេចក្ដីស្ងប់, ការហាត់ចិត្តឱ្យកើតសមាធិ – Samatha-bhāvanā: tranquility development)២. វិបស្សនាភាវនា (ការហ្វឹកហាត់អប់រំបញ្ញាឱ្យកើតសេចក្ដីដឹងច្បាស់តាមពិត, ការចម្រើនបញ្ញា –…

បុរាណភាសិត (១៥) ព្រោះសេចក្ដីខ្ជិលជាបឋមហេតុនៃនត្ថិភាពក្នុងសិល្បសាស្ដ្រអសិប្បវន្ដជាហេតុបន្ដនៃការក្រទ្រព្យ មិត្ត សុខ បុណ្យ និងការរំលត់ទុក្ខសូមអញ្ជើញពិចារណាបុរាណភាសិតខាងក្រោមនេះ អលសស្ស កុតោ សិប្បំ, អសិប្បស្ស កុតោ ធនំំ;អធនស្ស កុតោ មិត្តំ, អមិត្តស្ស កុតោ សុខំ;អសុខស្ស កុតោ បុញ្ញំ,…