អធិប្បាយឈាន(៤)

អធិប្បាយឈាន(៤) ការលះនីវរណធម៌ដោយអង្គឈាន ការសង្កត់នីវរណ៍ ឬលះនីវរណ៍ដោយអំណាចអង្គឈាន ភាសាវិជ្ជាការក្នុងធម៌ហៅថា “វិក្ខម្ភនប្បហាន”(លះដោយគ្របសង្កត់ទុក) ដូចបានអធិប្បាយក្នុងផុស្ដគ្រាទី ៣ ថា ក្នុងជីវិតប្រចាំថ្ងៃរបស់យើង…

អធិប្បាយឈាន(៣)

អធិប្បាយឈាន(៣) ក្នុងអំពើដែលជាកុសលកម្ម មានការធ្វើទានជាដើម កុសលចេតនាកើតឡើងពេលណា “មហាកុសលចិត្ត” រមែងកើតឡើងភ្លាមក្នុងខណៈនោះៗ ប៉ុន្ដែក្នុងកុសលកម្មដែលខ្ពស់ជាងនេះ ដូចជារូបាវចរកុសល ពោលគឺកុសលកម្មថ្នាក់ឈាន មិនដូច្នោះឡើយ…

អធិប្បាយឈាន(២)

អធិប្បាយឈាន(២) “ចិត្តមិនដែលទំនេរប្រាសចាកអារម្មណ៍” នេះជាគោលការណ៍ក្នុងពុទ្ធធម៌ បានសេចក្ដីថា រាល់ខណៈរបស់ជីវិតតាំងពីកើតដល់ស្លាប់ ចិត្តឈោងចាប់យកអ្វីមួយមកជាអារម្មណ៍រាល់ពេលវេលាមិនដែលឈប់មិនដែលនឿយ ។ ចិត្តទទួលអារម្មណ៍បានតាមទ្វារ ៦ ទ្វារ…

អធិប្បាយឈាន(១)

អធិប្បាយឈាន(១)ខ្ញុំបានផុស្ដរឿងគោលធម៌ សម្ដែងអំពីឈានទាំងអស់ដែលមានក្នុងគម្ពីរពុទ្ធសាសនា ដើម្បីជាការសិក្សាសរុបបានជា៖– លក្ខណូបនិជ្ឈាន សំដៅដល់ឈានក្នុងវិបស្សនាភាវនា(លក្ខណៈ គឺត្រៃលក្ខណ៍)– អារម្មណូបនិជ្ឈាន សំដៅដល់ឈានក្នុងសមថភាវនាគឺ រូបឈាននិងអរូបឈាន (អារម្មណ…

ញាតិកា ឬ ញាតកា?

សូមអនុញ្ញាតនិយាយបន្ដិចចុះការនិយាយរបស់ខ្ញុំនេះក៏មិនដឹងឮបានឆ្ងាយដែរ ព្រោះប្រិយមិត្តដែលចូលមកអានម្ដងៗ ឃើញមានតែម្ភៃ-សាមសិបនាក់ប៉ុណ្ណោះ ខ្មែរពេញមួយពិភពលោកទាំងព្រះសង្ឃទាំងគ្រហស្ថ និយាយភាសាខ្មែរខុសដូចៗ គ្នាទេដឹង ? ជាពិសេសពេលឱ្យពរក្នុងពិធីបុណ្យផ្សេង ៗ !!!…

ស្រីនិងប្រុសដូចប្រេងនិងភ្លើង

បុរាណភាសិត(២២) …. រឿងដែលដឹងទាំងអស់គ្នា បុរាណបណ្ឌិតលោកបាននិពន្ធបទកវីទុកសម្រាប់ដាស់តឿនទុកសូមកំសាន្ដអារម្មណ៍ដោយមនសិការនឹងគាថានោះ មានសេចក្ដីទាំងស្រុងដូចតទៅនេះ-(ភាសាបាលីសរសេរដោយតួអក្សរភូមានិងតួអក្សរខ្មែរ) ဃတကုမ္ဘသမာ နာရီ၊တတ္တင္ဂာရ သမော ပုမာ။တသ္မာ ဃတဉ္စ…

ឈាន ២, ៤, ៥, ៨

គោលធម៌ស្ដីអំពីឈានផ្សេងៗ ដែលមានសម្ដែងទុកក្នុងគម្ពីរព្រះពុទ្ធសាសនា គួរសិក្សាដើម្បីឱ្យយល់ភាពផ្សេងគ្នា និងឱ្យយល់ថា ឈានមួយណាបានដល់ឈានប្រភេទណាជាដើម ខ្ញុំនឹងសរសេរឱ្យខ្លីបំផុតដើម្បីកុំឱ្យកើតការយល់ច្របូកច្របល់ ។——————————-ឈាន ២ (ការសម្លឹង, ការសម្លឹងពិចារណាដោយចិត្តដែលជាសមាធិផ្ដោតចំពោះ…

កាម ២, កាមគុណ ៥

កាម ២ (សេចក្ដីពេញចិត្ត, ចំណង់, សេចក្ដីប្រាថ្នា, ធម្មជាតិដែលជាទីពេញចិត្តជាទីប្រាថ្នា – Kāma: sensuality)  …