Category: គោលធម៌

វិជ្ជា ៣ (សេចក្ដីដឹងច្បាស់, ការចេះដឹងពិសេស – Vijjā: the Threefold Knowledge) ១. បុព្វេនិវាសានុស្សតិញាណ (ញាណជាហេតុរលឹកនូវខន្ធដែលធ្លាប់អាស្រ័យនៅក្នុងកាលមុនបាន, រលឹកជាតិបាន – Pubbenivāsānussati–ñaṇa: reminiscence of past lives) ២….

ទិស ៦ (សិង្គាលកសូត្រ) គ្រាទី ២ សូមជូនជាធម្មបណ្ណាការចំពោះប្រិយមិត្តទាំងអស់ សម្រាប់ពិចារណាបង្អោនចូលមកបដិបត្តិឱ្យកើតសម្ពន្ធភាពដ៏ល្អជាសិរីមង្គលចំពោះខ្លួងផង និងចំពោះសង្គមផង….. ខ្ញុំនៅចាំបានថា កាលលោកគ្រូបង្រៀនអំពីទិសដល់ខ្ញុំក្នុងថ្នាក់រៀន មានការឱ្យសិស្សទៅឈរមុខថ្នាក់រៀន បែរមុខទៅខាងកើត រួចលាតដៃទៅស្ដាំ-ឆ្វេង ក៏បានទិសកើត-ត្បូង-លិច-ជើងដូចក្នុងរឿងទិស ៦ នេះដល់មកសិក្សាពុទ្ធធម៌(សិង្គាលកសូត្រ)ទើបបានគិតថា ការបង្រៀនរបស់គ្រូសម័យខ្ញុំ ប្រហែលជាយកតាមពុទ្ធសាសនធម៌នេះឯង ។ ការផុស្ដគ្រាទី…

ធម៌ដើម្បីសម្ពន្ធភាពក្នុងសង្គមមនុស្ស “សិង្គាលកសូត្រ” គ្រាទី ១ ខ្ញុំនឹងផុស្ដបន្ដគ្នាច្រើនដងរហូតដល់ចប់ សម្រាប់ជូនជាធម្មបណ្ណាការចំពោះប្រិយមិត្តទាំងអស់ សម្រាប់ពិចារណាបង្អោនចូលមកបដិបត្តិឱ្យកើតសម្ពន្ធភាពដ៏ល្អជាសិរីមង្គលចំពោះខ្លួងផង និងចំពោះសង្គមផង ជាបឋមសូមជូនសេចក្ដីសង្ខេបនៃ សិង្គាលកសូត្រ ដូចតទៅនេះ សម័យ​មួយ ព្រះ​មាន​ព្រះ​ភាគទ្រង់​គង់​ក្នុង​វត្ត​វេឡុវន(វត្តព្រៃឫស្សី ព្រះបាទពិម្ពិសារថ្វាយ) ជិត​ក្រុង​រាជគ្រឹះ ។ សម័យ​នោះ​ឯង កូន​គហបតីឈ្មោះ​សិង្គាលកៈ ក្រោក​ឡើង​អំពី​ព្រឹក​មាន​សំពត់​ស្លៀក​ដណ្តប់​ទទឹក និង​សក់​ទទឹក…

អធិប្បតេយ្យ ៣(ភាវៈជាធំ, ភាវៈដែលប្រកាន់យកជាធំ – Adhipateyya: dominant influence; supremacy) ១. អត្តាធិប្បតេយ្យ (ភាវៈមានខ្លួនឯងជាធំ, ប្រកាន់យកខ្លួនឯងជាធំ, ទង្វើដែលប្រារព្ធខ្លួនជាប្រមាណ – Attādhipateyya: supremacy of self, self-dependence) ២….

រាជធម៌ ឬទសពិធរាជធម៌ ១០ (ធម៌របស់ព្រះរាជា, កិច្ចដែលស្ដេចផែនដីគប្បីប្រព្រឹត្ត, ធម៌របស់អ្នកគ្របគ្រងប្រទេស – Rājadhamma: virtues or duty of the king; royal virtues; virtues of a ruler)1….