This proverb should be learned by heart – factors of becoming a wise man.
Sucipulivinimutto…….. kathaṁ so paṇḍito bhave ?
Sucipulisusampanno…..paṇḍito so bhavissati.
សុចិបុលិវិនិមុត្តោ……….កថំ សោ បណ្ឌិតោ ភវេ?
សុចិបុលិសុសម្បន្នោ…….បណ្ឌិតោ សោ ភវិស្សតិ ។
Translate into Khmer as following
– (ប្រែលោតប្រយោគ: translate word by word)
យោ បុគ្គលោ រីបុគ្គលណា, សុចិបុលិវិនិមុត្តោ (ហោតិ) ជាអ្នកប្រាសចាកសុចិបុលិហើយ; សោ បុគ្គលោ រីបុគ្គលនោះ, បណ្ឌិតោ ភវេ នឹងជាបណ្ឌិត កថំ យ៉ាងណាបាន ?
យោ បុគ្គលោ រីបុគ្គលណា, សុចិបុលិសុសម្បន្នោ (ហោតិ) ជាអ្នកដល់ព្រមល្អហើយដោយសុចិបុលិ; សោ បុគ្គលោ រីបុគ្គលនោះ, បណ្ឌិតោ ភវិស្សតិ នឹងជាបណ្ឌិតបាន ។
– (ប្រែរៀងសេចក្ដី: translate by meaning)
បុគ្គលណាប្រាសចាកការស្ដាប់(សុ) ការគិត(ចិ) ការសួរ(បុ) និងការកត់ទុក(លិ)ហើយ
បុគ្គលនោះមិនអាចជាបណ្ឌិតបានឡើយ ។
បុគ្គលណាប្រកបដោយការស្ដាប់ ការគិត ការសួរ និងការកត់ទុកហើយ បុគ្គលនេះនឹងជាបណ្ឌិតបាន ។
———————
សុ= សុតៈ listening
ចិ= ចិន្ត thinking (about what we’ve listened)
បុ= បុច្ឆា questioning (what we don’t understand after listening)
លិ= លិខិត writing (note taking) for further reading