ផលនៃចិត្តជ្រះថ្លា

ពុទ្ធវចនៈក្នុងធម្មបទ គាថាទី ២

ទង្វើល្អ ផលក៏ល្អ

GOOD BEGETS GOOD

मनोपुब्बङ्गमा धम्मा, मनोसेट्ठा मनोमया।
मनसा चे पसन्‍नेन, भासति वा करोति वा।
ततो नं सुखमन्वेति, छायाव अनपायिनी [अनुपायिनी (क॰)॥

មនោបុព្វង្គមា ធម្មា, មនោសេដ្ឋា មនោមយា
មនសា ចេ បសន្នេន, ភាសតិ វា ករោតិ វា
តតោ នំ សុខមន្វេតិ, ឆាយាវ អនបាយិនី⁽¹⁾ ។

(ចេតសិក)ធម៌ទាំងឡាយ មានចិត្តជាប្រធាន ប្រសើរដោយចិត្ត សម្រេចដោយចិត្ត បើបុគ្គលមានចិត្តជ្រះថ្លាហើយ នឹងពោលឬនឹងធ្វើ ព្រោះហេតុ(នៃចិត្តជ្រះថ្លា)នោះ សេចក្ដីសុខរមែងតាមបុគ្គលនោះ ដូចស្រមោលមិនទៅប្រាស(ចាកកាយ)ដូច្នោះ ។

Manopubbaṅgamā dhammā, manoseṭṭhā manomayā
Manasā ce pasannena, bhāsati vā karoti vā
Tato naṃ sukhamanveti, chāyā’va anapāyinī.

Mind is the forerunner of (all good) states. Mind is chief; mind-made are they.
If one speaks or acts with pure mind, because of that, happiness follows one,
even as one’s shadow that never leaves.
——————————————

Story : រឿងមដ្ឋកុណ្ឌលី

Maṭṭakuṇḍali, the only son of a stingy millionaire, was suffering from jaundice and was on the verge of death because his father would not consult a physician lest some part of his money should have to be spent. The Buddha, perceiving with His Divine Eye the sad plight of the dying boy, appeared before him. Seeing the Buddha, he was pleased, and, dying with a pure heart, full of faith in the Buddha, was born in a heavenly state.
—————————————

ពាក្យថា ធម្មា=ធម៌ទាំងឡាយ ក្នុងពុទ្ធវចនៈខាងលើនេះ ព្រះអដ្ឋកថាចារ្យបានពន្យល់ទុកថា បានដល់អរូបខន្ធ ៣ គឺ វេទនាខន្ធ(វេទនាចេតសិក១) សញ្ញាខន្ធ(សញ្ញាចេតសិក១) និងសង្ខារខន្ធ (ចេតសិក ៥០) រួមជាចេតសិក ៥២ ។ សរុបគឺ ចិត្តជាប្រធាននៃចេតសិកធម៌ទាំង ៥២ នោះឯង ។

(1) ក្នុងគម្ពីរខ្មែរនិងថៃជា អនុបាយិនី, របស់លង្កា ភូមា និងរបស់ Pāli Text Society  ប្រទេសអង់គ្លេសជា អនបាយិនី(អ+អប+ឦ) ខ្ញុំប្រើតាមលង្កាដោយចង់ឱ្យខ្មែរយើងបានដឹងថា ក្នុងគម្ពីរប្រទេសដទៃមានពាក្យដែលខុសពីយើងខ្លះ តែអត្ថន័យនៅដូចគ្នាដដែល ។
—————————————–

Source: Dhammapada: yamaka vagga;
translated with brief stories by Nārada Thera (2522-1978)
ប្រែបាលីជាភាសាខ្មែរដោយ តាអារាមប៊យ ៤.៧.២០១៩