រំលឹកអំពីអក្សរខ្មែរ

រំលឹកអំពីអក្សរខ្មែរ

បទពាក្យប្រាំពីរ

អក្សរខ្មែរុងរឿងដោយសារខ្មែរពុំហ៊ានបំបែរឱ្យភ្លាត់ខុស
ជនខ្មែរគ្រប់គ្នាទាំងស្រីប្រុសពុំហ៊ានបង្ខុសឱ្យខូចបង់ ។
ជនខ្មែរស្រុះគ្នាលើកតម្កើងដំឡើងពាក្យពេចន៍ដោយផ្ចិតផ្ចង់
ខ្មែរជាគ្រហស្ថខ្មែរជាសង្ឃខំប្រឹងតម្រង់អក្សរជាតិ ។
អក្សរវិបត្តិជាតិវិបត្តិខ្ចាយខ្ចាត់រាត់រាយក្លាយឃ្លៀងឃ្លាត
ហេតុនេះខ្មែរយើងកុំរវាតត្រូវរក្សាជាតិឱ្យរឹងប៉ឹង ។
បើដឹងមិនដល់កុំធ្វើចេះចំណេះតិចតួចស្តួចស្តើងស្តឹង
បើចង់ច្បាស់លាស់ត្រូវខំប្រឹងកុំដេកសម្លឹងឱ្យចេះឯង ។
ចំណេះកើតមានព្រោះការរៀនកម្ជិលអៀនប្រៀនកុំសម្តែង
ធ្វើឱ្យគេស្ងើចគេកោតក្រែងស្លាក់ស្លែងទេកុំរិះគន់គេ ។
ត្រូវរិះគន់ខ្លួនឯងជាមុនកុំឱ្យស៊យស៊ុនខុសទទេ
បើឆ្ងល់ពុំយល់ត្រូវសួរគេឥតថោកអ្វីទេថ្លៃទេតើ ។
បុរាណថាថោកអីនឹងដៃថ្លៃអីនឹងមាត់ពោលសើវ៉ើ
រៀនទៅសួរទៅទើបគ្រាន់បើអើពើចង់ចេះប្រសើរណាស់ ។
ចាស់ថាបើល្ងង់កុំធ្វើចេះបើមានចំណេះឱ្យជាក់ច្បាស់
បើស្តើងហើយចង់ឱ្យបានក្រាស់ត្រូវថែមកម្រាស់ផ្សំសាច់គ្នា ។
អបស្ទបប៉ះប៉ុនយកកម្រាស់កុំចាំងកុំច្រាស់ហួសមាត្រា
ប៉ះផ្សំផ្គុំភ្ជិតទើបកើតជាទោលឬបន្ទារ៍មួនជាងមុន ។
បើចេះអក្សរនិងភាសានៃជាតិណាៗ កុំជ្រុលស៊ុន
ងាប់ស័ព្ទប្រែស្រាយក្លាយជាប់កុនសុនត្រុនប្រែស្រាយឃ្លាតក្តីពិត ។
កាលដែលប្រារឰនឹងប្រែស្រាយត្រូវគិតនាយអាយដោយពិនិត្យ
ឱ្យឃើញសេចក្តីជាខ្មែរពិតសឹមប្រែកុំផ្តិតតាមពាក្យគេ
ត្រូវប្រែឱ្យមកជាសេចក្តីដែលខ្មែរប្រុសស្រីអាចរិះរេ
ស្តាប់យល់មិនឆ្ងល់ទើបហៅប្រែត្រឹមត្រូវតាមរូបសេចក្តីពិត ។
អ្នករៀនភាសាជនបរទេសទ្វេធ្វេសដោយការឥតបើគិត
កាលខ្លួនកំពុងរៀនប្រឹងប្រិតប្រែផ្តិតឱ្យចំតាមរួបស័ព្ទ ។
ភ្លេចនឹកគិតមកភាសាខ្លួនឱ្យយល់សំនួនដែលងាយស្តាប់
សម្លឹងសង្កេតតែរូបស័ព្ទក៏ស្រាប់តែប្រែខុសទាំងស្រុង ។
អ្នករៀនសំស្ក្រឹតឬបាលីប្រែខុសសេចក្តីព្រោះភ័ន្តផុង
យល់ខុសទទេទាំងដើមចុងចូលក្នុងវិងស៊ុងខ្មាសអ្នកផង ។
តិដ្ឋៈបាលីប្រែថាឈរអ្នករៀនឈ្លក់វរភ័ន្តម្តងៗ
ត្រង់មានសេចក្តីថាស្ងួនគ្រងប្រែឆ្គងថាឈរហៅងាប់ស័ព្ទ ។
បារាំង “ពរ៍កតេសួរឡាតែត1ខ្មែរឆ្អែតចិត្តជាប់បែរប្រែប្រាប់
អ្នកដែលមិនចេះឱ្យគ្នាស្តាប់បង្គាប់ថាឱ្យកាន់លើក្បាល ។
មិនប្រាប់ឱ្យគ្នាដឹងថាទូលនេះហៅស្រមូលពុំត្រកាល
ពាក្យខ្មែរថាទូលក៏លើក្បាលត្រអាលប្រែខុសពីពាក្យខ្លួន ។
តែងកាព្យឱ្យត្រូវតាមសម្ផ័ស្សតាមកាព្យចាស់ៗ ដែលមានចួន
កុំចេះតែតែងតាមចិត្តខ្លួនឱ្យកាព្យមានចួនខុសមាត្រា ។
ពាក្យអឺយនិងអើយ2សូរផ្សេងគ្នាដូចជាប្អូនអើយ3ម្តេចឡើយថា
ស្តាប់បងមិនឮឬស្ងួនភ្ញាធ្វើជាមិនឮព្រោះរឹងខ្លួន ។
ព្រះបាទសម្តេចព្រះហរិរ័ក្សទ្រង់បានបញ្ជាក់ដោយផ្ទួនៗ
ក្នុងកាព្យព្រះអង្គដែលមានចួនសំនួនសម្ផស្សឥតមានឆ្គង ។
កវីគួរតែយកតម្រាប់ពុំគួរប្រញាប់កាត់រំលង
រំលុបបែបនោះមិនត្រាប់ត្រងខុសពីបំណងអ្នកប្រាជ្ញចាស់ ។
មានអ្នកតែងកាព្យខ្លះហ៊ានថាម្តេចមិនវាចាឱ្យជាក់ច្បាស់
ប្រើជាកិរិយាស័ព្ទខុសណាស់គួរផ្លាស់សំដីនេះចោលចេញ ៕

Footnotes

  1. Porte sur la tête ↩︎
  2. អានថា អ្ហើយ កុំថា អើយ ឬ អឺយ ↩︎
  3. អានថាៈ ប្អូនអ្ហើយ ឬ ប្អូនណើយ កុំថាប្អូនអើយ។ ↩︎


កំណាព្យនិពន្ធដោយៈ សម្តេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត ជោតញ្ញាណោ

វត្តឧណ្ណាលោម, ថ្ងៃទី៩ ខែកញ្ញា ព.ស. ២៥១២ – គ.ស. ១៩៦៨

🔸Last Updated កំណែចុងក្រោយ on November 10, 2024

Share this article:
Johnny ចន្នី

Author: Johnny ចន្នី

អ្នកបង្កើតនិងរៀបចំថែរក្សាវ៉ិបសាយត៍។ Creator and maintaining Website (Webmaster).