គ្មានកម្លាំងអ្វីស្មើនឹងកម្លាំងកម្ម

បុរាណភាសិត (១៣)

គ្មានកម្លាំងអ្វីស្មើនឹងកម្លាំងកម្ម

មិត្រវិជ្ជា, សត្រូវព្យាធិ, ស្រឡាញ់ខ្លួន និងកម្លាំងកម្ម……

បុរាណភាសិតខាងក្រោមនេះ ជាភាសាបាលី សរសេរដោយតួអក្សរៈ ១. ខ្មែរ, ២. ទេវនាគរី(ឥណ្ឌា), ៣. មីយ៉ាន់ម៉ា(ភូមា), ៤. ថៃ, ៥. រ៉ូម៉ាំង តាមលំដាប់ ។

នត្ថិ វិជ្ជាសមំ មិត្តំ, ន ច ព្យាធិសមោ រិបុ;
ន ច អត្តសមំ បេមំ, ន ច កម្មសមំ ពលំ ។

नत्थि विज्‍जासमं मित्तं, न च ब्याधिसमो रिपु।
न च अत्तसमं पेमं, न च कम्मसमं बलं॥

နတ္ထိ ဝိဇ္ဇာသမ ံမိတ္တံ၊ န စ ဗ္ယာဓိသမော ရိပု။
န စ အတ္တသမံ ပေမံ၊ န စ ကမ္မသမံ ဗလံ။

นตฺถิ วิชฺชาสมํ มิตฺตํ, น จ พฺยาธิสโม ริปุ;
น จ อตฺตสมํ เปมํ, น จ กมฺมสมํ พลํ ฯ

Natthi vijjāsamaṃ mittaṃ, Na ca byādhisamo ripu;
Na ca attasamaṃ pemaṃ, Na ca kammasamaṃ balaṃ.

គ្មានមិត្រណាស្មើនឹងវិជ្ជា, គ្មានសត្រូវណាស្មើនឹងព្យាធិ;
គ្មានសេចក្ដីស្រឡាញ់ណាស្មើនឹងស្រឡាញ់ខ្លួន, គ្មានកម្លាំងអ្វីស្មើនឹង(កម្លាំង)កម្ម ។

ប្រភពៈ លោកនីតិ បណ្ឌិតកណ្ឌ គាថាទី ២៣

———————

អធិប្បាយដោយសង្ខេបៈ

ក្នុងពេលមានអាសន្ន មិត្រខ្លះអាចចោលយើង មិនជួយយើង ឬអាចមិនស្មោះត្រង់នឹងយើង និងមិនអាចតាមយើងទៅកាន់គ្រប់ទីស្ថានបាន តែមិត្រវិជ្ជាមិនដូច្នោះទេ នៅជាមួយយើងគ្រប់ពេល ជួយយើងគ្រប់សារពើកិច្ចការ ស្មោះត្រង់ជាមួយយើងគ្មានវៀចវេរឡើយ បុគ្គលគួរសន្សំមិត្រវិជ្ជាទុកឱ្យបានច្រើន ។

សត្រូវខាងក្រៅ យើងអាចគេចវេះឬលាក់ខ្លួនឱ្យផុតបាន តែព្យាធិជាសត្រូវដែលមិនអាចគេចផុតបានទេ មិនថានឹងទៅលាក់ខ្លួនបំពួនអាត្មានៅស្ថានណា ៗ វានឹងតាមទាន់យើងជាមិនខាន ហេតុដូច្នេះ នៅពេលដែលនៅមានកម្លាំងនិងសុខភាពល្អ គួរខំសន្សំកុសលកម្មឱ្យបានច្រើន កុំបណ្ដោយឱ្យពេលវេលាកន្លងផុតទៅដោយប្រាសចាកប្រយោជន៍ គួរនឹកពិចារណាជានិច្ចថា អាត្មាអញនឹងមានជំងឺឈឺថ្កាត់មិនខាន ។

កម្លាំងនៃកម្មក៏គ្មានបុគ្គលណាគេចរួចផុតទេ ដល់ពេលកម្មឱ្យផល គ្មានបុគ្គលណានឹងប្រយុទ្ធតតាំងយកឈ្នះដោយកម្លាំងមាសប្រាក់សំណូកសូកប៉ាន់ ឬឈ្នះដោយយសសក្ដិអំណាច ឬយកឈ្នះដោយកងទ័ពប្រដាប់សព្វាវុធណាៗ បានឡើយ ។ បុគ្គលខ្លះប្រកបទុច្ចរិតកម្មអាចគេចផុតពីច្បាប់បាន តែមិនអាចគេចផុតពីផលនៃកម្មបាន ហេតុនេះមុននឹងប្រកបកាយកម្ម វចីកម្ម ឬមនោកម្ម គួរគិតឱ្យហ្មត់ចត់ គួរគិតដល់ផលនៃកម្មដែលខ្លួននឹងទទួល ព្រោះថាកម្លាំងកម្មគ្មានកម្លាំងណាស្មើឡើយ បុគ្គលម្នាក់ៗជាទាយាទនៃកម្មរបស់ខ្លួន (គួរសិក្សា “កម្ម ១២” ផង) ។

អ្នកប្រាថ្នាផ្ទៀងផ្ទាត់បាឡីតួអក្សរខ្មែរជាមួយនឹងសេចក្ដីប្រែសម្រាយ អាចពិបាកអានបន្ដិច ព្រោះបាឡីតួអក្សរខ្មែរនៅឆ្ងាយពីសេចក្ដីប្រែខ្មែរ ។

សូមអរគុណដែលអាននិងជួយចែករំលែកជាធម្មគតិឱ្យបានទូលំទូលាយ ។

តាអារាមប៊យ

ខែកុម្ភៈ ទី១៦, ២០១៨

Facebook Comments
Share this article:

Author: បណ្ឌិត ធម្មណាត

ទីប្រឹក្សា គណៈកម្មការ ពុទ្ធិកសមាគមខ្មែរ វត្តខេមររតនារាម Advisor to The Cambodian Buddhist Society of Wat KhemaRaRatanaram